Μάρκος Γέττος
Ηθοποιός
Ο Νίκος Κοεμτζής γεννήθηκε το 1938 στο Αιγίνιο Πιερίας μέσα στις λάσπες.
Η συγκεκριμένη αυτή εναρκτήρια πρόταση - επικεφαλίδα, έχει μια ιδιαίτερη δυναμική όσον αφορά το δραματουργικό τόξο του ήρωά μας.
Ως ηθοποιός καλούμαι να αναζητήσω, να διευκρινίσω, να δικαιολογήσω πώς ένας άνθρωπος φτάνει στο σημείο να αφαιρέσει ανθρώπινες ζωές. Αν το δεις αποσπασματικά και στείρα, η υπόθεση δεν έχει ψωμί. Η διαδρομή του Νίκου είναι μακρά και πολύπλοκη. Ζώντας όλες τις ταραγμένες περιόδους της Ελλάδας (Κατοχή, Εμφύλιος, Χούντα, Μεταπολίτευση, Οικονομική κρίση κλπ.) και κολυμπώντας στα λούμπεν νερά της, Ο Κοεμτζής οδηγείται να τραβήξει μαχαίρι και να θερίσει θάνατο. Και θα μου πεις "κι άλλοι τα περάσανε αυτά, δεν βγάλανε όμως μαχαίρι". Πάλεψαν για την επιβίωση τους χωρίς παραβατικότητα. Από εδώ λοιπόν ξεκινά η πορεία του καλλιτέχνη στο θέατρο. Να απαντήσει τα γιατί. Τα μεγάλα γιατί ενός ρόλου.
Βρισκόμαστε στην περήφανη θέση αυτά τα γιατί, να τα έχουμε απαντήσει στην παράσταση μας. Πιστέψτε με, δεν είναι συχνό φαινόμενο αυτό στις αναλύσεις ή στα πρώτα «τραπέζια» όπως συνηθίζουμε να λέμε στον χώρο του θεάτρου. Όταν ο ηθοποιός μαζί με τον σκηνοθέτη του και κατ΄ επέκταση τον κινησιολόγο του, ξέρει τί παίζει στην σκηνή, τότε τα πράγματα γίνονται πιο ασφαλή κι όταν υπάρχει ασφάλεια μαζί με φαντασία, τότε μπορούν να δημιουργηθούν σύμπαντα που δεν έχεις υποψιαστεί.
Ο Νίκος Κοεμτζής είναι μια προσωπικότητα σκληρή. Μετρίου έως κοντού αναστήματος αλλά όποτε θέλει ο ίδιος, στην διαδρομή του γίνεται δύο μετρά θηρίο. Έχοντας ως φυλακτό του τον ισχυρό κώδικα τιμής του, ο Νίκος περιπλανιέται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας.
Τον τελευταίο καιρό μου έρχονται στο μυαλό συχνά - πυκνά οι στίχοι του Μήτσου Σταυρακάκη στο τραγούδι που ερμηνεύει ο Ψαραντώνης:
Με των πολλών τη λογική
δεν συμφωνώ καθόλου
βγαίνω απ’ τη στράτα του Θεού
και μπαίνω στου διαόλου.
Ρωμάνου, Εμπρήσκου και Χριστού
και βρύση του Βαρσάμου,
νερό κατάκρυο δώστε μου
να σβήσω τη φωθιά μου.
Όλες αυτές και εκατοντάδες άλλες είναι οι σκέψεις μέσα στο κεφάλι μου για το κεφάλαιο Η Τελευταία Απολογία του Νίκου Κοεμτζή του Βαγγέλη Γέττου.
Μαζί με τον Αλέξανδρο Μπαλαμώτη τον σκηνοθέτη μου, τον Αυγουστίνο Κούμουλο (καθώς και τους/τις υπόλοιπους/ες συνεργάτες/ιδές μας) που ηγείται της επιμέλειας κίνησης, δουλέψαμε εντατικά τόσο σε θεατρικά πεδία ανακάλυψης της σκηνικής μου ύπαρξης όσο και πιο πεζά, ιστορικά, εξερευνώντας μια Ελλάδα που πάλεψε να κρατηθεί τα τελευταία 50 και χρόνια με δανεικές πατερίτσες. Ο Κοεμτζής έμεινε στην ιστορία ως μαχαιροβγάλτης για μια παραγγελιά σε μπουζουκομάγαζο της Κυψέλης τις απόκριες του '73. Αυτό, για μας, δεν ήταν η αρχή της αναζήτησης αλλά το τέλος της. Ξεκινήσαμε αντίστροφα μελετώντας προσεκτικά
όλα τα ταραγμένα εκείνα χρόνια τόσο στο εσωτερικό της χώρας μας όσο και σε ευρύτερο επίπεδο.
Ο Βαγγέλης Γέττος ως συγγραφέας και ο στενός του συνεργάτης και νομικός Φώτης
Παλαμιώτης ήταν πάντα παρόντες εκ του σύνεγγυς ή εξ αποστάσεως για να μας λύσουν
οποιαδήποτε απορία σε σχέση με την ιστορική - δραματουργική ροή κι αυτό είναι μεγάλο ευτύχημα καθώς μια τέτοια βοήθεια δεν είναι συχνή.
Τέλος, θα ήθελα να κλείσω με το εξής: αποφασίσαμε να καταπιαστούμε με αυτό το
τσουχτερό έργο και καταλήξαμε να νιώθουμε από κοινού κάτι πολύ σημαντικό. Κανείς δεν γεννιέται δολοφόνος. Κι όταν αντιληφθείς ότι τελικά σε ένα μικρό παιδί δίνονται είτε οι επιλογές για μια αξιοπρεπή ζωή είτε η ίδια η κοινωνία το τρώει μέσα στα σωθικά της, τότε ίσως και το θέατρο μπορεί να κάνει τον κόσμο λίγο πιο ανθρώπινο.